Na een cursus van een paar maanden kreeg ik deze week mijn certificaat als metgezel (“caregiver”) van senioren met dementie bij Home instead Amsterdam. Ik ben nu dus “een broeder met een certificaat”. Daar ben ik blij mee: het is een van de leukste banen die ik tot nog toe had. Een prachtige manier ook om mijn spiritualiteit in de praktijk vorm te geven.
Home instead?
Home instead is een wereldwijde zorgonderneming met in elke stad kleinschalige franchise bedrijven. Die in Amsterdam is in handen van een echtpaar en hun zoon. Ze werken met zo’n 100 caregivers. Deze koppelen ze aan een senior met als doel de senior zo lang mogelijk thuis te laten wonen.
Een mooie constructie voor iedereen. De senior kan in de eigen, vertrouwde omgeving blijven. De familie en vrienden worden in hun mantelzorg ontlast. De caregiver wordt niet opgeslokt door een bureaucratisch systeem. En de overheid bespaart flink in de kosten: een plaats in een verzorgingshuis is vele malen duurder.
Heb ik wel genoeg liefde?
Het voornaamste doel van mijn klooster-experiment is om recht te doen aan de bewondering die ik voor het bestaan voel. Een bestaan waarvan niemand begrijpt hoe het is ontstaan en hoe lang het nog blijft voortduren. Als morgen de zwaartekracht ophoudt, zijn we er geweest. En er is niets of niemand die we kunnen aanklagen.
Sinds ik de diepte van het bestaan heb ervaren, is het mij onmogelijk om ‘zomaar’ aan het dagelijkse leven deel te nemen. Daarom neem ik geregeld afstand via een ritme van gebed of inkeer, en heb ik een kloosterstudio om mij af te zonderen. Maar afzondering alleen zou voor mijn gevoel niet kloppen.
In de korte tijd dat ik hier mag zijn, wil ik graag iets positiefs bijdragen. Een ‘broeder van het leven’ zijn. Een deeltijd baan als metgezel is hiervoor bij uitstek geschikt. Je mag dicht bij mensen komen en proberen hun leefplezier te vergroten. Twee, drie uur lang ben ik bij ze voor een praatje, een wandeling, een gesprek. Samen zijn. Daar word ik ook nog voor betaald, zodat ik de huur van mijn kloosterstudio kan betalen.
De enige vraag die ik tevoren had: heb ik wel genoeg liefde? In woorden kun je gemakkelijk over liefde praten, maar om die ook in de praktijk te belichamen… ben ik niet te ongeduldig? Interesseert zo’n senior met dementie mij wel?
Wees gegroet Maria
Meteen al bij de eerste kennismaking met een klant werd ik op de proef gesteld. Bij Home instead ligt de nadruk op de “klik” tussen klant en caregiver. Van beide kanten. De klant kan jou als metgezel weigeren, maar zelf kun je ook aangeven dat dit contact je waarschijnlijk niet ligt.
Die eerste kennismaking leek een kosmische mismatch. Ik was samen met onze coördinator op bezoek bij een 89 jarige Surinaamse vrouw en haar dochter. Ze wantrouwde me en keurde me nauwelijks een blik waardig. Ze verdacht haar dochter zelfs van overspel met mij!
Inmiddels kom ik al maanden met veel plezier bij haar op bezoek. We praten vrijuit, van beide kanten, en gaan na een uur of wat naar beneden om op een bankje te zitten. Daar groeten we passerende bewoners, maken een praatje. Bij het buurtcafé haal ik koekjes en een kop thee (allebei met een wolkje melk). Na een tijd staan we weer op. Omdat ze wankel is, geeft ze me dan vaak een hand. Hand in hand wandelen we naar de lift om boven het eten op te warmen, dat haar dochter voor ons in de vriezer heeft klaar gezet. Na afloop bidden we samen ‘wees gegroet Maria.’ We zwaaien elkaar vol genegenheid uit.
Ik had een jaar geleden niet gedacht op zo’n manier broeder te mogen zijn. Graag zeg ik tegen het gehele bestaan of de creatieve kracht die er onder ligt: bedankt!